คุณแม่ที่เพิ่งคลอดลูกนั้น อาจมีอาการหลังคลอดที่ต้องเรียนรู้และระวัง ทั้งในด้านของกายภาพและด้านของสภาพจิตใจ โดยเฉพาะอาการที่เรียกว่า “ซึมเศร้าหลังคลอด” ซึ่งเป็นอาการที่พบได้ในคุณแม่ที่ผ่านการคลอดลูก ซึ่งผู้หญิงมีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดอยู่ที่ 12% ของคนที่มีสุขภาพดีและไม่เคยมีภาวะซึมเศร้ามาก่อน ในขณะที่คุณแม่ที่เป็นโรคซึมเศร้าอยู่ก่อนแล้ว ก็ยิ่งมีโอกาสที่จะตกอยู่ในภาวะนี้มากขึ้นค่ะ ซึ่งภาวะซึมเศร้าหลังคลอด จัดว่าเป็นภาวะที่เสี่ยงอันตรายเพราะอาจทำให้มีความคิดที่อยากทำร้ายตัวเองหรือทำร้ายลูก เพราะฉะนั้น การที่รู้ตัวไว ก็จะได้เข้ารับการรักษาหรือปรึกษาจากจิตแพทย์ได้อย่างรวดเร็ว เราจะมาชวนคุณแม่ที่คลอดลูก ทำ “แบบทดสอบโรคซึมเศร้าหลังคลอด” กัน เพื่อรู้เท่าทัน พร้อมวิธีเยียวยาตัวเองด้วยค่ะ
คุณแม่มือใหม่ส่วนใหญ่มักมีอาการ “เบบี้บลูส์” หลังคลอด ซึ่งโดยทั่วไปแล้วจะรวมถึงอารมณ์แปรปรวน ร้องไห้ วิตกกังวล และนอนหลับยาก โดยทั่วไปแล้วอาการเบบี้บลูส์จะเริ่มภายใน 2-3 วันแรกหลังคลอด และอาจอยู่ได้นานถึง 2 สัปดาห์ แต่คุณแม่มือใหม่บางคนประสบกับภาวะซึมเศร้าในรูปแบบที่รุนแรงและยาวนานกว่าที่รู้จักกันในชื่อว่า “ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด”
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดคืออะไร ? ภาวะนี้เป็นภาวะแทรกซ้อนของการคลอดบุตร ที่อาจถูกเข้าใจผิดว่าเป็นเบบี้บลูส์ในตอนแรก แต่อาการที่แสดงจะรุนแรงขึ้นและยาวนานขึ้น จนอาจรบกวนความสามารถในการดูแลลูกน้อยของคุณ และจัดการกับงานประจำวันอื่นๆ อาการมักจะเกิดขึ้นภายใน 2-3 สัปดาห์แรกหลังคลอด แต่อาจจะเริ่มเร็วขึ้นได้ เช่น ระหว่างตั้งครรภ์ หรือหลังจากนั้น และอาจอยู่นานถึง 1 ปีหลังคลอด
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดที่ไม่ได้รับการรักษาอาจคงอยู่นานหลายเดือนหรือนานกว่านั้น หากคุณมีภาวะซึมเศร้าหลังคลอด การรักษาอย่างทันท่วงทีสามารถช่วยคุณจัดการกับอาการของคุณและช่วยให้คุณผูกพันกับลูกน้อยได้ และการทำแบบทดสอบโรคซึมเศร้าหลังคลอดจะช่วยประเมินอาการเบื้องต้นได้ค่ะ
คำถามในแบบทดสอบโรคซึมเศร้าหลังคลอดนั้น จะคล้ายกันกับแบบทดสอบโรคซึมเศร้า กรมสุขภาพจิต ที่ใช้ประเมินอาการคร่าวๆ ว่าคุณมีความเสี่ยงในการเป็นโรคซึมเศร้าหรือไม่ โดยในแต่ละข้อจะให้คุณระบุว่าคุณเคยประสบกับความคิดหรือพฤติกรรมเหล่านี้ข้อใดในระหว่างตั้งครรภ์หรือในช่วง 1-2 สัปดาห์หลังคลอด ซึ่งแบบทดสอบโรคซึมเศร้าหลังคลอดนั้นไม่ใช่เครื่องมือวินิจฉัย เพราะความผิดปกติทางจิตสามารถวินิจฉัยได้โดยจิตแพทย์เท่านั้น แต่การทำแบบทดสอบเบื้องต้นจะเป็นขั้นตอนแรกที่ช่วยให้คุณแม่ที่มีอาการหลังคลอดเหล่านี้ได้รับการรักษา เพราะบ่อยครั้งที่คุณแม่มักจะไม่ขอความช่วยเหลือเพราะกังวลในเรื่องต่างๆ เพราะฉะนั้น เรามาทำแบบทดสอบกันดีกว่าค่ะ นอกเหนือจากแบบทดสอบโรคซึมเศร้า กรมสุขภาพจิตแล้ว ยังมีแบบทดสอบซึมเศร้าหลังคลอดหลายช่องทาง ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ดังนี้
สำหรับบางคนที่นอนเยอะอาจมีแนวโน้มที่จะปวดหัว การนอนนานกว่าปกติในช่วงสุดสัปดาห์หรือวันหยุดอาจทำให้ปวดหัวได้ ซึ่งเป็นผลจากการนอนหลับเกินกำหนดที่มีต่อสารสื่อประสาทบางชนิดในสมอง ที่รวมถึงเซโรโทนินด้วย และในบางคนที่นอนหลับมากเกินไปในระหว่างวัน จะทำให้ไปรบกวนการนอนในตอนกลางคืน และอาจมีอาการปวดหัวในตอนเช้าด้วยค่ะ
อันนี้เป็นแบบทดสอบภาวะซึมเศร้าทั่วไป ที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนรวมถึงคุณแม่หลังคลอด โดยแบบประเมินจะมีคำถาม 9 ข้อ และคำถามว่าในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมารวมทั้งวันนี้ คุณมีอาการต่างๆ ในแบบทดสอบบ่อยแค่ไหน
ทำแบบทดสอบได้ที่ : dmh.go.th
โรคซึมเศร้าหลังคลอด หากมีอาการรุนแรง สามารถนำไปสู่การฆ่าตัวตายได้ และเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุร้าย คุณแม่สามารถลองทำแบบทดสอบนี้ได้ค่ะ โดยมีทั้งหมด 8 คำถามด้วยกัน
ทำแบบทดสอบได้ที่ : jvkk.go.th:8080
สำหรับคุณแม่ที่ลองทำแบบทดสอบโรคซึมเศร้าภาษาไทยแล้ว ถ้ากลัวว่าจะไม่ชัวร์ หรืออยากลองทำแบบทดสอบอื่นๆ เพื่อความแน่ใจ ลองทำแบบทดสอบจากเว็บไซต์นี้ดูนะคะ โดยแบบทดสอบนี้จะมีด้วยกัน 10 ข้อ ให้คุณตอบคำถามที่ตรงกับความรู้สึกว่าคุณมีอาการเหล่านี้เกือบทุกวันเป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์หรือไม่ค่ะ
ทำแบบทดสอบได้ที่ : psycom.net
แบบทดสอบนี้เป็นการทดสอบภาวะซึมเศร้าสำหรับคุณแม่มือใหม่ โดยมีคำถาม 10 ข้อด้วยกัน และควรเลือกคำตอบที่ใกล้เคียงกับความรู้สึกของคุณมากที่สุดในช่วง 7 วันที่ผ่านมา ไม่ใช่แค่ความรู้สึกของคุณในวันนี้เท่านั้นนะคะ
ทำแบบทดสอบได้ที่ : screening.mhanational.org
คุณแม่สามารถลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดได้ ด้วยการดูแลสุขภาพทั้งกายและใจให้ดี เพื่อรับมือกับความเครียดที่อาจเกิดขึ้น และรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยสามารถทำได้ดังนี้
| Inspire Now ! : หลังจากคลอดบุตรแล้ว ไม่ได้มีแค่เรื่องของสีน้ำนมแม่เท่านั้นที่คุณแม่จะกังวล เรื่องของสภาพจิตใจก็สำคัญ เพราะคุณแม่อาจมีอาการซึมเศร้าหลังคลอดได้ สามีหรือคนใกล้ชิดควรจะต้องทำความเข้าใจด้วยการสนับสนุน ให้กำลังใจ และช่วยแบ่งเบาภาระในการเลี้ยงลูก ให้เวลาเธอได้พักผ่อนและนอนหลับอย่างเพียงพอ ดูแลในเรื่องของอาหารการกินให้ถูกต้องตามโภชนาการ พยายามเป็นผู้ฟังให้มากขึ้น อดทนแม้เธอมีอารมณ์รุนแรงหรือเกรี้ยวกราด จับมือและบอกเธอว่าคุณรักเธอแค่ไหน และคุณกับเธอจะผ่านเรื่องนี้ไปด้วยกัน เพียงเท่านี้ก็จะช่วยเยียวยาอาการของคุณแม่ที่เป็นซึมเศร้าหลังคลอดได้ ร่วมกับการรักษาทางการแพทย์ด้วยยาหรือจิตบำบัดค่ะ |
|---|
DIY INSPIRE NOW ทำให้ฉันพร้อมที่จะเป็นคุณแม่ใช่ไหม ? หากคุณแม่มีความกังวลใจ หรือมีอาการบ่งบอก ลองมาทำแบบทดสอบโรคซึมเศร้าหลังคลอดกันดูนะคะ หากพบว่าเป็นจะได้รีบรักษาได้อย่างรวดเร็ว ♡
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : mayoclinic.org, pobpad.com
Featured Image Credit : freepik.com/user18526052
เช็คเลย ค่าที่จอดรถ Central World และห้างดังในกรุงเทพฯ เพื่อประหยัดเวลาและเงินในการเดินทาง วางแผนล่วงหน้าให้ทุกทริปสะดวกและคุ้มค่ามากขึ้น(อัพเดตครบที่สุด 2025)
รวม 8 วิธีร้อยพวงมาลัย มือใหม่ก็หัดทำตามได้ไม่ยาก ได้มาลัยสวยๆ ฝีมือตัวเอง ต้องเตรียมอะไรบ้าง ใช้ดอกไม้ชนิดใด คนรักงานฝีมือ ชอบดอกไม้ห้ามพลาด
แนะ วิธีสรงน้ำพระที่บ้าน ขั้นตอน การทําความสะอาด อย่างถูกวิธี ทำยังไง ต้องเตรียมอะไรบ้าง มาเช็กให้ถูก เพื่อความเป็นสิริมงคลรับปีใหม่ไทยกัน