ปี 2567 ลอยกระทงวันที่เท่าไร ? มารู้จักประวัติวันลอยกระทงให้มากขึ้นกัน !

“วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง” เพลงคุ้นหูที่มักจะเปิดคลอให้เราได้ยินกันบ่อยๆ ในช่วงราวๆ เดือนพฤศจิกายน ซึ่งเป็นเดือนแห่งวันลอยกระทง ซึ่งเป็นวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของไทยที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ในบทความนี้ นอกจาก DIYINSPIRENOW จะมาพาทุกคนมาเช็กวันที่ลอยกระทงกันแล้ว ก็จะพาไปดูประวัติความเป็นมาของวันลอยกระทงด้วยว่าเป็นอย่างไร ? มาทำความรู้จักเทศกาล ประเพณีสำคัญที่เป็นหนึ่งใน Soft Power ของไทยให้มากขึ้นกันดีกว่าค่ะ

2567 ปีนี้ ลอยกระทงวันที่เท่าไหร่ ? ชวนลอยกระทงให้สนุก และมีความสุขกัน !

ประเพณีลอยกระทงเป็นเทศกาลที่สำคัญของไทยซึ่งจัดขึ้นในวันเพ็ญเดือน 12 ของทุกปี โดยผู้คนจะนำกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติมาลอยในแม่น้ำลำคลองเพื่อขอขมาพระแม่คงคาและบูชาพระพุทธบาทนัมมทานที พร้อมกับอธิษฐานขอพรให้ชีวิตพบเจอแต่สิ่งดีๆ นอกจากการลอยกระทงแล้ว ยังมีกิจกรรมอื่นๆ เช่น การประกวดนางนพมาศ การแสดงดนตรีไทย และการจุดดอกไม้ไฟ ทำให้บรรยากาศในคืนวันเพ็ญสวยงามและเต็มไปด้วยความรื่นเริง เอาหล่ะ เรามารู้จักเทศกาลนี้ให้มากขึ้นกันต่อดีกว่าค่ะ

ลอยกระทงปี 67 วันที่เท่าไหร่ ? แล้วปี 2568 หล่ะตรงกับวันไหน ?

ในปี พ.ศ. 2567 นี้ เทศกาลวันลอยกระทงจะตรงกับวันศุกร์ที่ 15 พฤศจิกายน และถ้าหากนับตามจันทรคติไทย และจันทรคติล้านนาแล้ว ก็จะเป็นวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ที่เรียกกันว่าวันเพ็ญ ก็เนื่องจากเป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวง และสว่างมากที่สุดของปี ส่วนลอยกระทง 2568 จะตรงกับวันที่ 5 พฤศจิกายน นั่นเองค่ะ

ลอยกระทง ประวัติ ความเป็นมาเป็นอย่างไร ?

เชื่อหรือไม่ว่าประวัติความเป็นมาของวันลอยกระทงนี้ ได้สืบต่อกันมายาวนานตั้งแต่สมัยสุโขทัยในรัชสมัยพ่อขุนรามคำแหงแล้วค่ะ ในสมัยก่อนจะเรียกประเพณีลอยกระทงนี้ว่า “พิธีจองเปรียญ” หรือ “การลอยพระประทีป” และยังมีหลักฐานจากศิลาจารึกหลักที่ 1 ที่มีใจความว่ามีการเผาเทียนเล่นไฟเป็นงานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในสุโขทัยเลยก็ว่าได้ค่ะ ทำให้เชื่อกันว่างานดังกล่าวน่าจะเป็นงานลอยกระทงอย่างแน่นอน เทศกาลลอยกระทงดำเนินมาเรื่อยจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ช่วงรัชกาลที่ 1-3 ในสมัยนั้นขุนนางในวัง มักจะประดิษฐ์กระทงใหญ่เพื่อประกวดกัน ทำให้ต้องใช้จำนวนคน และเงินจำนวนมาก ภายหลังรัชกาลที่ 4 ก็ได้ยกเลิกการประกวดนี้ไปและให้มีการจัดทำเรือลอยประทีปแทน ทั้งนี้ แม้ว่าพิธีการจะเปลี่ยนแปลงไปบ้าง แต่สำหรับช่วงวันเวลาแล้ว ก็ยังคงยึดเอาวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติเป็นมาตรฐานค่ะ

นอกจากนี้ ยังมีความเชื่อสำหรับผู้ที่นับถือศาสนาพราหมณ์ – ฮินดู อีกว่า จะมีพิธีลอยโคมประทีปเพื่อบูชาพระอิศวร พระนารายณ์ และพระพรหม ซึ่งต่อมาชาวพุทธได้นำมาปรับใช้ในการบูชาองศาสดา แต่เปลี่ยนมาเป็นการลอยกระทงดอกบัวไปตามสายน้ำเพื่อสักการะรอยพระพุทธบาทนั่นเอง และยังมีอีกความเชื่อหนึ่งว่า ลอยกระทงเป็นการบูชาขอขมาต่อพระแม่คงคา เทพีแห่งสายน้ำผู้หล่อเลี้ยงทุกสรรพชีวิตอีกด้วย

ประเพณีลอยกระทง สำคัญอย่างไร

ประเพณีนี้ถือเป็นประเพณีที่สำคัญประเพณีหนึ่งของไทย โดยมาจากหลายความเชื่อของแต่ละท้องถิ่นตามที่ได้กล่าวไป สำหรับคุณค่า และความสำคัญของเทศกาลมีรายละเอียด ดังต่อไปนี้ค่ะ

1. ได้ทำกิจกรรมร่วมกับครอบครัว เป็นการสร้างสัมพันธ์ที่ดีภายในครอบครัว เช่น การประดิษฐ์กระทงไปลอย โดยหนึ่งครอบครัวก็อาจจะช่วยกันทำกระทงด้วยกัน ได้พูดคุยและเกิดความเพลิดเพลินระหว่างที่ทำกระทง
2. เป็นการรักษาขนบธรรมเนียมของไทยไว้มิให้สูญหายไปตามกาลเวลา และยังเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวให้ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศได้หลั่งไหลเข้ามาเที่ยวชมความงดงามของประเพณีนี้ สร้างความคึกคักให้กับเศรษฐกิจได้อย่างดี ซึ่งเป็นช่วงเข้าฤดูหนาว และเป็นฤดูท่องเที่ยวของไทยพอดี นับว่าเป็นช่วง High Season เลยก็ว่าได้ค่ะ   
3. เพื่อแสดงความสำนึกถึงบุญคุณของแม่น้ำที่ให้เราได้อาศัยน้ำกิน น้ำใช้ ตลอดจนเป็นการขอขมาต่อพระแม่คงคา ที่ได้ทิ้งสิ่งปฏิกูลต่างๆ ลงไปในน้ำ อันเป็นสาเหตุให้แหล่งน้ำไม่สะอาด
4. เป็นการส่งเสริมงานฝีมือ และความคิดสร้างสรรค์ เพราะเมื่อมีเทศกาลลอยกระทง ก็มักจะมีการประกวดแข่งทำกระทงกัน ทำให้เพื่อนๆ ได้เกิดความคิดแปลกใหม่ และยังรักษาภูมิปัญญาพื้นบ้านไว้อีกด้วย

กิจกรรมในเทศกาลลอยกระทง มีอะไรบ้าง ?

เทศกาลลอยกระทงก็ไมได้นิยมเฉพาะในคนไทยเท่านั้นนะคะ แต่ยังเป็นเทศกาลสำคัญที่นักท่องเที่ยวต่างชาติพากันตื่นตาตื่นใจไปกับความงดงามอลังการ ไม่ว่าจะเป็นเทศกาลประเพณียี่เป็งในจังหวัดเชียงใหม่ ที่จะมีการปล่อยโคมลอยเป็นพันๆ หมื่นๆ ดวง ซึ่งปัจจุบันมีการรณรงค์งดการปล่อยคอมลอยอันเนื่องมาจากเหตุผลด้านความปลอดภัย แต่การแขวนโคมสวยๆ ตามอาคารสถานที่ การจัดทำซุ้มประตูป่า การจุดพลุ การจุดผางประทีปก็ยังคงมีอยู่ หรือจะเป็นเทศกาลเผาเทียนเล่นไฟ ลอยกระทง ที่จังหวัดสุโขทัย ก็มีการจัดงานอย่างยิ่งใหญ่ และมีความงดงามอลังการมากเลยทีเดียว ทั้งพิธีบวงสรวงบูรพกษัตริยาธิราชเจ้าสุโขทัย มีขบวนแห่กระทง การแสดงแสงสีเสียง เป็นต้น สำหรับกิจกรรมหลักๆ ในเทศกาล มีอะไรบ้าง ไปดูรายละเอียดเพิ่มเติมกันค่ะ

1. แน่นอนว่าวันลอยกระทง ก็ต้องมีการประดิษฐ์กระทงสวยๆ ขึ้นแน่นอน ใครที่ชอบการประดิษฐ์ประดอยหรือการตกแต่งสิ่งของอย่างวิธีทำกระทงใบตอง จะต้องถูกใจกับกิจกรรมนี้แน่นอนค่ะ เพราะจะต้องนำส่วนลำต้นของต้นกล้วยมาห่อใบตอง พับใบตองรูปทรงต่างๆ มาติดที่ลำต้นหรือกระทง และนำดอกไม้มาประดับทำให้เกิดความสวยงามแบบไทยๆ แนะนำว่าควรใช้วัสดุจากธรรมชาติจะดีกว่าการใช้โฟมหรือพลาสติกนะคะ จะได้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมค่ะ 
2. มีการจัดกิจกรรมประกวดนางงามนพมาศ ใครที่ชื่นชอบการประกวด ไม่ว่าจะเป็นการสมัครลงประกวดเองหรือชอบดูโชว์ก็ตาม ห้ามพลาดกับกิจกรรมนี้เลยค่ะ เพราะชุดที่ประกวดจะมีความสวยงาม เป็นชุดไทยสง่างามเหมือนนางงามในสมัยก่อนเลยล่ะค่ะ
3. อีกหนึ่งไฮไลท์ของเทศกาลลอยกระทงก็คือ การจุดดอกไม้ไฟ และการปล่อยโคมลอยค่ะ ไม่ได้เป็นกิจกรรมที่สร้างความสนุกเท่านั้น แต่ยังมีกุศโลบายที่ว่าเป็นการบูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสรวงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีความเชื่อว่าจะได้พบเจอแต่สิ่งดีงาม เป็นการปล่อยเคราะห์ร้ายออกไปจากชีวิต เพื่อรับสิ่งใหม่ที่จะเข้ามาในปีหน้าค่ะ ทั้งนี้ ปัจจุบันได้มีการกำหนดปล่อยโคมลอยได้บางสถานที่เท่านั้น เพื่อความปลอดภัยและป้องกันเหตุเพลิงไหม้จากโคมลอย ใครฝ่าฝืนก็มีโทษทางกฎหมายอีกด้วย ยังไงก็ต้องศึกษาระเบียบข้อบังคับให้ดีก่อนนะคะ เพื่อความชัวร์แล้วล่ะก็ จะไปถ่ายรูปโคมไฟสวยๆ ตามแต่ละสถานที่ที่ได้จัดเอาไว้ให้นักท่องเที่ยวได้ถ่ายรูปแทนก็ได้นะคะ

กิจกรรมวันลอยกระทง 2567 มีอะไรน่าสนใจบ้าง ?

ในปี 2567 ที่ กรุงเทพมหานคร ก็มีการจัดงานลอยกระทงหลากหลายที่เลยค่ะ เช่น ในวันที่ 13-16 พฤศจิกายน 2567 มีงานสีสันแห่งสายน้ำ มหกรรมลอยกระทง ณ คลองผดุงกรุงเกษม (บริเวณย่านหัวลำโพง) วันที่ 14-16 พฤศจิกายน 2567 งานลอยกระทงวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร นอกจากนี้สถานที่อื่นๆ อย่างเช่น วัด, สวนสาธารณะ มหาวิทยาลัย หรือห้างสรรพสินค้าอย่าง ICON SIAM ก็ยังมีจัดกิจกรรมด้วยเช่นกัน

สำหรับต่างจังหวัดก็จะมีหลากหลายจังหวัดเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น สุโขทัย เชียงใหม่ สมุทรสงคราม ตาก กำแพงเพชร ขอนแก่น จันทบุรี ใครอยากจะดูข้อมูลเพิ่มเติม ลองดูเพิ่มได้อีกที่เว็บไซต์ของกรมประชาสัมพันธ์ได้เลยค่ะ

ชวนลอยกระทงแบบคนรุ่นใหม่ ใส่ใจสิ่งแวดล้อม

ในยุคสมัยนี้เราต้องใส่ใจเรื่องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมกันเป็นพิเศษค่ะ การประดิษฐ์กระทงถือว่าเป็นการสร้างสรรค์สิ่งงดงามอย่างหนึ่ง แต่ความงดงามนี้อาจจะไปทำลายสิ่งแวดล้อมได้ เนื่องจากมีคนเข้าร่วมกิจกรรมจำนวนมาก จึงทำให้เกิดขยะจำนวนมากมายมหาศาลด้วย เช่น กระทงลอยเกลื่อนตามแม่น้ำ แม้ว่าจะทำมาจากวัสดุธรรมชาติก็ตาม แต่ถ้าหากมีจำนวนมากก็ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมได้ หรือจะเป็นการใช้ทรัพยากรธรรมชาติจากการเอาใบตองมาทำกระทง เราจึงควรช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมโดยการลอยกระทง 1 กระทง ต่อ 1 ครอบครัวเท่านั้น เพื่อเป็นการลดจำนวนกระทง หรือจะเป็นการลอยกระทงออนไลน์ ตามเว็บไซต์ต่างๆ ที่สามารถปรับแต่งกระทงของตัวเองได้อย่างสวยงาม แล้วก็อิ่มใจไม่แพ้การลอยกระทงของจริงเลยค่ะ

Inspire Now ! : ประวัติความเป็นมาของประเพณีลอยกระทงเป็นอย่างไร ในปี 2567 นี้ ลอยกระทงวันที่เท่าไหร่ เดือนอะไร ก็ได้รู้กันไปแล้วนะคะ ถ้าใครมีแผนอยากจะไปชมความงดงามของประเพณีลอยกระทง เผาเทียนเล่นไฟ ไม่ว่าจะเป็นที่กรุงเทพฯ หรือที่จังหวัดไหนก็ตาม ก็อย่าลืมคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นหลัก อีกเรื่องก็คือการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม ทั้งในเรื่องของการทำกระทงหรือการทิ้งขยะ ควรทิ้งขยะให้เป็นที่เป็นทางและไม่ทิ้งขยะตามแม่น้ำลำคลองหรือตามถนนที่จัดงานต่างๆ ยังไงก็เที่ยวอย่างสนุกและมีสตินะคะ

DIYINSPIRENOW คือแรงบันดาลใจของฉันใช่ไหม ? ใครชอบเทศกาลลอยกระทงบ้าง ชอบกิจกรรมไหนเป็นพิเศษ มาคอมเมนต์บอกกันได้นะคะ ♡