รู้จัก Big 5 Personality เราเป็นแบบไหน ?  มาทำแบบทดสอบและฝึกพัฒนาตัวเองกัน !

ถ้าพูดถึงแนวคิดบุคลิกภาพ มีรูปแบบบุคลิกภาพมากมายตามแนวคิดทฤษฎีจากนักจิตวิทยาหลายๆ กลุ่ม อย่างที่เราเคยนำเสนอกันไปก็เช่น บุคลิกภาพแบบ Introvert Extrovert บุคลิกภาพแบบ DISC บุคลิกภาพตามนาฬิกาชีวิตจากแนวคิดของ Dr.Michael J. Breus หรือแม้แต่บุคลิกภาพตามทฤษฎี Attachment Theory คือบุคลิกภาพที่เกี่ยวข้องกับความรักความสัมพันธ์ นอกจากบุคลิกภาพตามแนวคิดต่างๆ ที่ได้กล่าวไปข้างต้นแล้ว ยังมีการจัดกลุ่มลักษณะทางบุคลิกภาพที่เรียกว่า Big 5 Personality หรือบุคลิกภาพ 5 องค์ประกอบ ซึ่งได้รับความนิยมจากนักจิตวิทยาว่าสามารถอธิบายรูปแบบบุคลิกภาพในระดับสากลได้ บุคลิกภาพทั้ง 5 แบบ จะมีรายละเอียดอย่างไร ? แล้วเราล่ะมีบุคลิกภาพแบบไหน ? ไปดูพร้อมๆ กันเลยค่ะ

Big 5 Personality คืออะไร ? ชวนรู้จัก บุคลิกภาพ 5 องค์ประกอบ

โมเดลบุคลิกภาพแบบ Big 5 นั้น เป็นผลมาจากการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับบุคลิกภาพของมนุษย์ในแบบต่างๆ โดยนักจิตวิทยาบุคลิกภาพที่ชื่อว่า Gordon Allport และ Henry Odbert ได้จัดทำคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับบุคลิกภาพออกมาถึง 4,500 คำ ซึ่งงานของนักจิตวิทยาสองคนนี้ถือเป็นรากฐานสำหรับนักจิตวิทยาคนอื่นๆ ในการให้นิยามของบุคลิกภาพแบบต่างๆ และได้มีการจัดกลุ่มเป็นประเภทต่างๆ โดยนักจิตวิทยาหลายๆ ท่าน อาทิ D.W.Fiske, Norman, Smith, Goldberg, McCrae & Costa จนได้ออกมาเป็น 5 กลุ่มบุคลิกภาพที่เรียกว่า Big 5 Personality อันประกอบไปด้วย Openness, Conscientiousness, Extraversion, Agreeableness และ Neuroticism หรือ OCEAN

นอกจากนี้ ยังมี Big 5 Personality Test หรือแบบทดสอบบุคลิกภาพที่ทำให้เรารู้ได้ว่าเรามีบุคลิกภาพแบบใด และแต่ละบุคลิกภาพจะมีรายละเอียดอย่างไรบ้างนั้น ไปดูกันเลยค่ะ

[affegg id=4470]

1. Openness Personality หรือ การเปิดรับประสบการณ์

ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบ Openness จะเป็นคนที่มีความสนใจหลากหลาย อยากรู้อยากเห็น เป็นคนขี้สงสัย ชอบตั้งคำถาม กระตือรือร้นชอบศึกษาสิ่งใหม่ๆ มีความสุขที่ได้เรียนรู้และเพลิดเพลินไปกับประสบการณ์ใหม่ๆ ใครที่มีบุคลิกภาพแบบนี้มักจะเป็นคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ ชอบเสพงานศิลปะ มีจินตนาการสูง ชอบผจญภัย คนที่มีบุคลิกภาพแบบ Openness ตามแนวคิด Big 5 Personality จะเป็นเจ้าแม่ไอเดีย มักมีอะไรใหม่ๆ มานำเสนอหรือมาแนะนำคนอื่นอยู่เป็นประจำ หรือเป็นตัวตั้งตัวตีชวนกลุ่มก๊วนไปทำกิจกรรมต่างๆ มากมาย

จุดเด่น : มีความคิดสร้างสรรค์มาก กล้าที่จะลองสิ่งใหม่ เปิดรับประสบการณ์ใหม่ ชอบความท้าทายใหม่ๆ และมักจะขบคิดเกี่ยวกับสิ่งที่เป็นนามธรรมต่างๆ

วิธีพัฒนาตัวเอง : ออกไปเปิดประสบการณ์ใหม่ๆ อยู่เสมอ เรียนรู้เกี่ยวกับความเชื่อมโยงของไอเดียต่างๆ เพื่อก่อให้เกิดการสร้างความรู้ใหม่ และทำ Action Plan หรือตั้งเป้าหมายให้ปฏิบัติได้จริง เพราะบางครั้งคนกลุ่มนี้จะมีไอเดียหลากหลาย แต่ขาดการลงมือทำ เนื่องจากมีสิ่งที่สนใจมากมาย ไอเดียพรั่งพรู จนอาจเกิดปัญหาทำอะไรไม่เสร็จเป็นชิ้นเป็นอันได้

2. Conscientiousness Personality หรือ ยึดมั่นในหลักการ

คนที่มีบุคลิกภาพแบบ Conscientiousness จะเป็นคนที่มีวินัยในตัวเองสูง ยึดมั่นในหน้าที่ความรับผิดชอบของตัวเอง และมุ่งมั่นที่จะทำให้สำเร็จตามเป้าหมาย มีหลักการและเหตุผล มีวิจารณญาณ ชอบวางแผนล่วงหน้า คิดถึงการกระทำของตนเองที่ส่งผลต่อคนรอบข้าง ถ้าเป็นในกลุ่มเพื่อน ก็จะเป็นที่พึ่งพาของคนอื่น เป็นคนเป๊ะ บริหารจัดการวางแผนให้เรียบร้อย ถ้าให้คนนี้เป็นหัวหน้าทัวร์ก็รอดแน่นอน

จุดเด่น : มีระเบียบ ใส่ใจในรายละเอียด เก่งเรื่องการวางแผน ตรงต่อเวลา ยึดมั่นใน Deadline มุ่งสู่เป้าหมายเป็นหลัก มุ่งมั่นในความสำเร็จ ชอบทำงานที่มีแผนการหรือมีตารางเวลากำหนดชัดเจน

วิธีพัฒนาตัวเอง : ลักษณะบุคลิกภาพที่คนกลุ่มนี้มี จะส่งเสริมให้ประสบความสำเร็จในหลายๆ เรื่องเพราะเป็นคนที่มีวินัยในตัวเองสูงมาก ยึดมั่นในหน้าที่รับผิดชอบเป็นหลัก แต่อาจจะต้องระวังเรื่องความเครียดสะสมเพราะเป็นคนที่ทำตามแผนการเป๊ะๆ ถ้าเกิดสิ่งที่อยู่นอกแผนการขึ้นก็อาจจะหงุดหงิดได้ อีกอย่างคือ มีแนวโน้มที่จะเป็น Perfectionism คือนิยมความสมบูรณ์แบบ ซึ่งอาจจะทำให้เครียดง่ายได้ค่ะ ดังนั้น ต้องหาเวลาผ่อนคลายตัวเองบ้าง และไม่ตึงจนเกินไป เพราะอาจทำให้คนรอบข้างอึดอัดได้

3. Extraversion Personality หรือ การแสดงตัวแบบเปิดเผย

ใครที่มีบุคลิกภาพแบบนี้ จะเป็นคนที่ชอบเข้าสังคมมากๆ ช่างพูดช่างคุย เป็นคนเปิดเผย ชอบเป็นจุดสนใจและชอบอยู่ท่ามกลางผู้คน มีความกล้าแสดงออก คล้ายๆ กับคนที่มีลักษณะบุคลิกภาพแบบ Extrovert คือ มักจะได้รับพลังจากการเข้าสังคมหรือการพูดคุยกับคนอื่นๆ การอยู่ร่วมกับคนอื่นจะทำให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่าและมีชีวิตชีวา เรียกว่าเป็นเจ้าของตำแหน่งนางงามมิตรภาพประจำกลุ่ม ชอบผูกมิตร ชอบชวนคุย ไปไหนด้วยแล้วไม่เหงาแน่นอน

จุดเด่น : เพื่อนเยอะ สังคมกว้างขวาง ผูกมิตรได้ง่าย เข้ากับคนได้ง่าย มักเป็นฝ่ายเริ่มบทสนทนา กล้าแสดงความคิดเห็น ชอบพูดคุยแลกเปลี่ยนในประเด็นต่างๆ ชอบเป็นจุดสนใจ

วิธีพัฒนาตัวเอง : ใครที่มีบุคลิกภาพแบบ Extraversion แล้วเลือกทำงานที่เหมาะสมกับลักษณะนิสัยของตัวเองจะประสบความสำเร็จมากๆ อาทิ เป็นพนักงานฝ่ายขาย ฝ่ายลูกค้าสัมพันธ์ หรือฝ่ายสื่อสารองค์กรที่ต้องพบปะกับคนอื่นๆ เป็นประจำ รวมถึงอาชีพพิธีกร นักร้อง ดีเจ หรือนักแสดงที่อยู่ท่ามกลาง Spotlight หรืออาจเลือกอาชีพที่ได้พบปะพูดคุยกับคนอื่นเยอะๆ ก็จะดีมาก หากทำงานที่ต้องอยู่คนเดียว ไม่ค่อยได้เข้าสังคม ก็อาจจะรู้สึกห่อเหี่ยวและขาดพลังงานได้

[affegg id=4471]

4. Agreeableness Personality หรือ การประนีประนอม

คนที่มีบุคลิกภาพแบบ Agreeableness จะเป็นคนที่ชอบซัพพอร์ตผู้อื่น พร้อมที่จะให้ความร่วมมือ ไม่ค่อยขัดแย้งกับผู้อื่น เป็นคนเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ใจดีมีเมตตา เห็นแก่ประโยชน์ของผู้อื่นก่อนตนเอง คนอื่นมักจะให้ความไว้ใจเสมอ ถ้าอยู่ในกลุ่มเพื่อนก็จะเป็นผู้ตามที่ดี กลมกลืนไปกับคนอื่นๆ ในกลุ่ม มีค่านิยมในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างปรองดอง

จุดเด่น : จิตใจดี ชอบช่วยเหลือผู้อื่น มีความเป็นห่วงเป็นใยผู้อื่น เป็นผู้ตามที่ดี มีความเห็นอกเห็นใจ คำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวมเป็นหลัก และมักหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง

วิธีพัฒนาตัวเอง : เป็นเรื่องดีที่เราใส่ใจผู้อื่นและคำนึงถึงจิตใจผู้อื่น และอยากจะให้สมาชิกในกลุ่มมีความกลมกลืนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันโดยที่ไม่ต้องมีความขัดแย้งกัน แต่การทำตามคนอื่นในทุกๆ ครั้งแม้ใจเราจริงๆ จะไม่เห็นด้วยหรือไม่อยากทำแบบนั้น นั่นอาจนำมาซึ่งความรู้สึกอึดอัดใจหรือทำให้รู้สึกไม่สบายใจได้ การเรียนรู้วิธีปฏิเสธในสถานการณ์ที่เราไม่อยากทำตาม ไม่ใช่เรื่องผิดอะไร และความขัดแย้งหรือการไม่เห็นด้วยไม่ใช่เรื่องไม่ดีเสมอไป แต่เป็นการแสดงความคิดเห็นร่วมกันเพื่อนำไปสู่ข้อตกลงที่สบายใจกับทุกฝ่าย

5. Neuroticism Personality หรือ ความไม่มั่นคงทางอารมณ์

คนที่มีบุคลิกภาพแบบ Neuroticism มักจะมีความวิตกกังวลสูง มีความหวาดระแวงต่อโลกภายนอก กลัวว่าจะเกิดสิ่งไม่ดีขึ้น จะเรียกว่ามองโลกในแง่ลบก็ได้ เป็นคนเครียดง่าย เผชิญกับความเครียดและความวิตกกังวลได้ไม่ดีนัก ถ้าในหมู่เพื่อนก็จะเป็นคนที่หวาดระแวง วิตกกังวลไปก่อน กลัวไปหมด อาจทำให้เพื่อนหมดสนุกเอาได้

จุดเด่น : ควบคุมอารมณ์หรือความคิดเชิงลบไม่ได้ ขี้กังวล ดูหงุดหงิดหรืออารมณ์แปรปรวนอยู่บ่อยๆ มีความประหม่าสูง ดิ่งอยู่กับความเครียด ปรับอารมณ์ให้เป็นเชิงบวกได้ยาก ซึ่งคนที่มีบุคลิกภาพแบบ Neuroticism ใน Big 5 Personality อาจก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพจิตได้

วิธีพัฒนาตัวเอง : ปรับเปลี่ยนทัศนคติตนเอง มองโลกในแง่บวกหรือมองโลกตามความเป็นจริงให้มากขึ้น ไม่วิตกกังวลจนเกินไป เรียนรู้วิธีเลิกคิดลบหรือหาวิธีผ่อนคลายความเครียดตัวเองบ้าง ถ้ารู้สึกไม่สบายใจหรือกังวลใจอาจพูดคุยกับเพื่อนสนิทหรือคนใกล้ชิดเพื่อคลายความวิตกกังวล ฝึกผ่อนคลายอารมณ์ตนเองด้วยวิธีการต่างๆ เช่น ฟังเพลงบรรเลงปรับอารมณ์ นั่งสมาธิ กำหนดลมหายใจ ออกกำลังกาย วาดรูป หรือทำกิจกรรมอื่นๆ ที่ลดความเครียดได้ ทั้งนี้ หากมีความวิตกกังวลสูงจนถึงขั้นแพนิค และส่งผลเสียทั้งต่อสุขภาพกาย สุขภาพจิต การพูดคุยกับนักจิตวิทยา ก็จะทำให้มีวิธีจัดการกับอารมณ์ตัวเองได้ดีขึ้นค่ะ

ทั้งหมดนี้เป็น Big 5 Personality บุคลิกภาพทั้ง 5 องค์ประกอบที่ได้ถูกจัดกลุ่มโดยนักจิตวิทยาหลายๆ ท่าน ซึ่งบุคลิกภาพแต่ละแบบก็จะมีลักษณะที่ต่างกันไป หากสามารถนำเอาจุดเด่นของบุคลิกภาพนั้นๆ มาประยุกต์ใช้กับการทำงาน หรือการใช้ชีวิตประจำวัน ก็อาจจะทำให้เกิดประโยชน์ทั้งกับตัวเองและผู้อื่นได้ ถ้าใครอยากรู้ว่าตัวเองมีบุคลิกภาพแบบใด สามารถทำแบบทดสอบ Big 5 Personality Test ได้ที่นี่เลยค่ะ truity.com

[affegg id=4472]

Inspire Now ! : บุคลิกภาพแบบ Big 5 Personality เป็นหนึ่งในทฤษฎีบุคลิกภาพในเชิงจิตวิทยา ยังมีบุคลิกภาพอีกหลายแบบตามแนวคิดทฤษฎีต่างๆ และคนเราไม่จำเป็นต้องมีบุคลิกภาพใดบุคลิกภาพหนึ่งแบบเดียวเท่านั้น ในหนึ่งคนอาจประกอบไปด้วยหลายลักษณะรวมกัน เช่น เป็นคนที่เปิดกว้าง และเปิดเผย กล่าวคือมีลักษณะทั้ง Openness และ Extraversion และการทำแบบทดสอบจะทำให้เรารู้ว่า เรามีบุคลิกภาพแบบไหนที่โดดเด่น ซึ่งสามารถนำเอาจุดเด่นของเราตรงนี้ไปพัฒนาให้ดีขึ้น เพื่อเป็นประโยชน์ในแง่ของการทำงาน การเข้าสังคม และการใช้ชีวิตประจำวันได้

DIY INSPIRE NOW ทำให้ฉันเป็นคนใหม่ที่ดีกว่าเดิมใช่ไหม ? ถ้าทำแบบทดสอบBig 5 Personality Test แล้วมาคอมเมนต์บอกกันด้วยนะคะว่ามีบุคลิกภาพแบบไหนกันบ้าง และอยากพัฒนาจุดเด่นของตัวเองยังไง เล่าให้ฟังได้นะ ♡

อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : truity.com, psychcentral.com, psy.chula.ac.th, verywellmind.com

Featured Image Credit : pexels.com/Quang Anh Ha Nguyen